Specjalna strefa ekonomiczna na terenie gminy

Ustanowienie specjalnej strefy ekonomicznej na terenie gminy może pomóc organom samorządowym przyspieszyć rozwój gospodarczy, przyciągnąć nowe inwestycje zagraniczne, stworzyć nowe miejsca pracy, zagospodarować istniejącą infrastrukturę, a także zwiększyć dochody w budżecie gminy. 

www.sxc.hu

Specjalną strefą ekonomiczną (SSE) jest wyodrębniona część terytorium Polski, na której terenie może być prowadzona działalność gospodarcza na preferencyjnych zasadach określonych ustawą z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t.j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274 ze zm.). Celem funkcjonowania tego instrumentu wsparcia jest przede wszystkim przyspieszenie rozwoju regionów poprzez przyciąganie nowych inwestycji i promocję tworzenia miejsc pracy. Preferencyjne warunki prowadzenia działalności na terytorium SSE oznaczają możliwość skorzystania przez inwestorów z pomocy publicznej, która jest przyznawana zarówno w formie zwolnienia od podatku dochodowego, jak i zwolnienia z podatku od nieruchomości.

Strefa może być ustanowiona w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego części terytorium kraju, w szczególności przez: 1) rozwój określonych dziedzin działalności gospodarczej, 2) rozwój nowych rozwiązań technicznych i technologicznych oraz ich wykorzystanie w gospodarce narodowej, 3) rozwój eksportu, 4) zwiększenie konkurencyjności wytwarzanych wyrobów i świadczonych usług, 5) zagospodarowanie istniejącego majątku przemysłowego i infrastruktury gospodarczej, 6) tworzenie nowych miejsc pracy, a także 7) zagospodarowanie niewykorzystanych zasobów naturalnych z zachowaniem zasad równowagi ekologicznej.

Procedura rozszerzenia specjalnej strefy ekonomicznej zostaje wszczęta na wniosek samorządu terytorialnego lub właściciela terenu, skierowany do zarządzającego strefą. Istotnymi dokumentami załączanymi do wniosku są listy intencyjne od potencjalnych inwestorów, stanowiące jedno z najważniejszych uzasadnień starań o ustanowienie strefy. Teren przewidziany do włączenia do obszaru SSE musi spełniać określone kryteria, w tym mieć uregulowany stan prawny. Strefa może być ustanowiona wyłącznie na gruntach stanowiących własność zarządzającego, Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego, związku komunalnego lub będących w użytkowaniu wieczystym zarządzającego.

Kolejnym krokiem jest uzyskanie przez zarządzającego strefą pozytywnej opinii Zarządu Województwa i zgody właścicieli nieruchomości odnośnie włączenia terenu do obszaru SSE, a następnie sporządzenie wniosku do ministra właściwego do spraw gospodarki w sprawie włączenia przedmiotowej nieruchomości do obszaru SSE.

Minister właściwy do spraw gospodarki kieruje następnie wniosek do Rady Ministrów, dołączając analizę przewidywanych skutków społecznych i ekonomicznych ustanowienia strefy. Po uzgodnieniach międzyresortowych Rada Ministrów podejmuje decyzję w sprawie ustanowienia strefy w drodze rozporządzenia.

Sebastian Pięta

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Czytaj dalej

Opłata za udostępnienie informacji publicznej

Ustawodawca nie uzależnia dostępu do informacji publicznej od wniesienia jakiejkolwiek opłaty za jej udostępnienie.

www.morguefile.com

Każda informacja o sprawach publicznych, na przykład dotyczących działalności jednostek samorządu terytorialnego, stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). Zgodnie z ogólną zasadą, dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. 

Tymczasem często organy administracji publicznej wprowadzają opłaty za każde udostępnienie informacji publicznej. Ponadto uzależniają udostępnienie takiej informacji od przedstawienia przez wnioskodawcę dowodu uiszczenia opłaty. Działanie takie narusza przepisy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 powyższej ustawy, jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom. Z kolei ustęp 2 tego artykułu stanowi, że podmiot ten, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.

Ustawodawca nie uzależnia zatem dostępu do informacji publicznej od wniesienia jakiejkolwiek opłaty za jej udostępnienie. Według przywołanego przepisu ustawy, powiadomienie wnioskodawcy o wysokości opłaty, o której stanowi art. 15 ust. 1 następuje w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje natomiast po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy. 

W wyroku z dnia 3 kwietnia 2008 r. (I OSK 950/07) Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że udostępnienie informacji, które wiążą się z dodatkowymi kosztami następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia, bez względu na to czy wnioskujący o udostępnienie informacji wniesie opłatę czy nie.

Oznacza to, że powiadomienie o wysokości opłaty nie ma żadnego waloru, który na drodze administracyjnej rodziłby skutki wiążące się z egzekucją opłaty. Dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji, z wyjątkiem przewidzianym w art. 15. Jednak przepis ten nie nakłada obowiązku uiszczenia opłaty przez wnioskującego, jeśli wiąże się to z dodatkowymi kosztami, a jedynie stanowi, że podmiot zobowiązany może powiadomić o tych kosztach. Schemat ten ma natomiast umożliwić wnioskodawcy zmianę wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo jego wycofanie. Z kolei uprawnienie organu do pobrania opłaty powstaje dopiero po udostępnieniu informacji i stanowi przedmiot odrębnego postępowania.

Sebastian Pięta

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Czytaj dalej

Zwolnienie z podatku lokalnego w ramach pomocy de minimis

Rada gminy (miasta), dokonując zwolnienia z podatku gminnego, np. leśnego lub od nieruchomości, jest zobowiązana uwzględniać przepisy dotyczące pomocy publicznej.

www.morguefile.com

Projekt uchwały organu stanowiącego gminy w sprawie zwolnienia z podatku lokalnego, który zawiera program pomocowy i może dotyczyć przedsiębiorców, może wymagać zgłoszenia lub uzyskania opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Projekty programów pomocowych, w tym przewidujących udzielanie pomocy w ramach wyłączeń grupowych, oraz pomocy indywidualnej, w tym pomocy indywidualnej na restrukturyzację, wymagają uzyskania opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a w zakresie pomocy publicznej w rolnictwie i rybołówstwie – ministra rolnictwa (art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej – t.j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404 ze zm.).

Nieprzedstawienie przez jednostkę samorządu terytorialnego projektu uchwały do zaopiniowania Prezesowi Urzędu stanowi istotne naruszenie prawa i powinno skutkować stwierdzeniem nieważności przyjętej uchwały w całości przez organ nadzoru. Stanowisko takie potwierdziła m.in. Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie w uchwale Nr 24.424.2013 z dnia 19 listopada 2013 r., stwierdzając nieważność uchwały rady gminy, w której rada zwolniła z podatku rolnego lasy i grunty leśne o powierzchni do 0,2 ha, położone na terenie gminy.

Jeżeli zamiarem rady gminy jest udzielenie pomocy de minimis, to zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, projekt uchwały, przewidującej udzielenie takiej pomocy, powinien być zgłoszony do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy.

Należy zwrócić uwagę, że uchwały rad gmin w sprawie zwolnień od podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, nie podlegają notyfikacji Komisji Europejskiej, jak również nie wymagają uzyskania opinii Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (§ 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 sierpnia 2008 r. w sprawie warunków udzielania zwolnień od podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną – Dz. U. z 2008 r. Nr 146, poz. 927 ze zm.).

Warto dodać, że nowe rozporządzenie Komisji (UE) Nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. U. UE L 352 z 24.12.2013) będzie obowiązywać do końca 2020 r. W porównaniu do dotychczasowego rozporządzenia wprowadza ono kilka zmian generalnie korzystnych dla przedsiębiorców. Najistotniejszą jest brak konieczności badania sytuacji ekonomicznej przedsiębiorcy – co oznacza, iż nawet firmy będące w trudnej sytuacji będą mogły skorzystać z pomocy de minimis.

Nowe przepisy unijne nadal umożliwiają jednostkom samorządu terytorialnego przyjmowanie uchwał w zakresie pomocy de minimis, zwalniających z podatków lokalnych na przykład przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy.

Sebastian Pięta

Zobacz także: Jednostki budżetowe gminy nie są podatnikami VAT

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Czytaj dalej

Zmiana uchwały w sprawie podatku od nieruchomości w trakcie roku podatkowego

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego gmina może w trakcie roku podatkowego wprowadzać modyfikacje w zakresie stawki oraz przedmiotu opodatkowania podatku od nieruchomości, określonych w uchwale pierwotnej.

www.sxc.hu

Rada gminy powinna podjąć uchwałę w sprawie podatku od nieruchomości w taki sposób, aby nowe stawki podatku weszły w życie najpóźniej w dniu 31 grudnia. W przypadku nieuchwalenia stawek podatku we wskazanym terminie, stosuje się stawki obowiązujące w poprzednim roku podatkowym (art. 5 ust. 1 w zw. z art. 20a ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.).

Wątpliwości może budzić jednak możliwość wprowadzania zmian do przyjętych przez radę elementów konstrukcyjnych podatku od nieruchomości w trakcie roku podatkowego.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie stwierdziło nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany wysokości stawek podatku od nieruchomości. Rada wprowadziła w trakcie roku podatkowego zmiany do uchwały pierwotnej, przyjmując stawkę podatkową dla nowej podkategorii przedmiotów opodatkowania. W kategorii „pozostałe budynki, w tym zajęte na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego” wyróżniono nową podkategorię „budynki letniskowe (budynki rekreacji indywidualnej) lub użytkowane na te cele”, dla której przyjęto stawkę 5,70 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej.

Zdaniem Kolegium RIO wskazane uregulowanie zostało wprowadzone z istotnym naruszeniem art. 5 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, gdyż rada gminy określa wysokość rocznych stawek podatku od nieruchomości i stawki te nie mogą być zmieniane w trakcie roku podatkowego. Ponadto nie można wyodrębniać nowych kategorii przedmiotów opodatkowania w trakcie roku podatkowego. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 października 2013 r. uchylił zaskarżony wyrok sądu I instancji, a także uchylił uchwałę Kolegium RIO, uznając, że uchwała rady gminy w sprawie zmiany wysokości stawek podatku nie narusza przepisów prawa.

Zdaniem NSA zakaz dokonywania w trakcie roku podatkowego zmian wysokości i różnicowania stawek podatkowych nie został wprost sformułowany w ustawodawstwie podatkowym i nie można go w sposób jednoznaczny wyprowadzić z przepisów konstytucyjnych. NSA poparł stanowisko gminy, zgodnie z którym rada może wprowadzać modyfikacje uchwalonych stawek podatkowych w granicach określonych w uchwale pierwotnej. Oznacza to, że rada gminy w trakcie roku podatkowego może przyjąć nowe stawki podatkowe, jednak nie wyższe niż określone w uchwale pierwotnej.

Ponadto, NSA zaakceptował możliwość wprowadzania modyfikacji dotyczących przedmiotu opodatkowania poprzez wyodrębnienie w uchwale zmieniającej podkategorii przedmiotów opodatkowania.

Sebastian Pięta

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Czytaj dalej

Jednostki budżetowe gminy nie są podatnikami VAT

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale rozstrzygnął, że gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Może to oznaczać przełom w sposobie rozliczania podatku VAT w gminach.

W dniu 24 czerwca 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny podjął uchwałę w sprawie zagadnienia prawnego w zakresie podatku od towarów i usług przy okazji rozpatrywania przez Izbę Finansową NSA skargi kasacyjnej złożonej przez gminę Wrocław na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu dotyczący interpretacji indywidualnej Ministra Finansów (sygn. akt. I FPS 1/13).

Gmina Wrocław sformułowała pytanie, czy w praktyce możliwe i dopuszczalne są dwa tryby rejestracji Gminy i jej jednostek budżetowych dla celów VAT, tj. gmina wraz z jej jednostkami budżetowymi może być zarejestrowana jako jeden podatnik VAT łącznie lub gmina i jej jednostki budżetowe będą zarejestrowane odrębnie dla celów VAT, zaś ostateczna decyzja co do sposobu rejestracji dla celów VAT należy do Gminy oraz jej jednostek budżetowych.

Według Ministra Finansów wyodrębnione ze struktury gminy jednostki budżetowe należy uznać za odrębnych od gminy podatników podatku VAT. Stanowisko Ministra zostało potwierdzone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.

Tymczasem, podejmując uchwałę, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

Zdaniem NSA podatnikiem VAT jest cała gmina. Statusu takiego nie posiadają gminne jednostki budżetowe, ponieważ nie mają one własnego majątku, nie dysponują swoimi dochodami, nie ponoszą odpowiedzialności za wyrządzone szkody wobec osób trzecich, wszystkie czynności wykonują w imieniu i na rzecz gminy, a także nie ponoszą ryzyka gospodarczego prowadzonej działalności, które zawsze obciąża gminę.

Uchwała jest szczególnie istotna w kontekście sposobu rozliczania podatku VAT w gminach. Warto zauważyć, że spośród kilkudziesięciu tysięcy podatników VAT, do których zalicza się jednostki samorządu terytorialnego i samorządowe jednostki budżetowe, pozostanie jedynie 2 874 podatników VAT, co odpowiada liczbie gmin, powiatów i województw w Polsce. W konsekwencji samorządy będą musiały na nowo uporządkować rachunkowość oraz system rozliczeń VAT.

 Sebastian Pięta

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Czytaj dalej