Strefa czystego transportu w gminie

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1083) w celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina.

Wprowadzenie tego typu strefy wiąże się z zakazem wjazdu do niej pojazdów samochodowych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym innych niż elektryczne, napędzane wodorem, napędzane gazem ziemnym lub wyłączonych spod zakazu na podstawie uchwały rady gminy. W myśl art. 39 ust. 4 ustawy o elektromobilności, rada gminy tworząc strefę czystego transportu może ustanowić wyłączenia przedmiotowe (wobec konkretnych pojazdów) oraz podmiotowe, a więc wobec konkretnych podmiotów poruszających się tymi pojazdami. W uchwale ustanawiającej strefę, można dopuścić wjazd do niej, w godzinach 9-17 w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy, pojazdów innych niż określone w ust. 1 i 2 oraz korzystających z wyłączeń na podstawie ust. 4, pod warunkiem uiszczenia opłaty (art. 39 ust. 5).

Zatem jak widać ustanowienie strefy wiąże się także z ponoszeniem opłat za wjazd do niej, którymi będą obarczone osoby poruszające się pojazdami nie wyłączonymi z zakazu wjazdu do strefy. Opłata za wjazd do strefy czystego transportu, w takim przypadku, nie może być wyższa niż 2,50 zł za godzinę w przypadku opłaty jednorazowej oraz 500 zł w przypadku opłaty abonamentowej za jeden miesiąc. 

Zgodnie z ustawą o elektromobilności ustanowiono wymóg oznaczania pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 39 ust. 1, oraz korzystające z wyłączeń na podstawie ust. 4, uprawnionych do wjazdu do strefy, specjalną nalepką umieszczaną w lewym dolnym rogu przedniej szyby pojazdu (art. 39 ust. 9).

Jednocześnie oznaczenie powyższą nalepką, nie jest wymagane, jeżeli pojazd elektryczny lub napędzany wodorem jest oznaczony tablicami, o których mowa w art. 71 ust. 2a ustawy - Prawo o ruchu drogowym lub oznaczony nalepką umieszczoną na przedniej szybie pojazdu, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 76 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (art. 39 ust. 10). 

Koszt wydania nalepki przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta wynosi maksymalnie 5 zł (art. 39 ust. 11). Jednocześnie wzór nalepki, ustalił Minister Klimatu i Środowiska w rozporządzeniu z dnia 31 marca 2022 r. w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu (Dz. U. poz. 845).

Uchwała w sprawie ustalenia strefy czystego transportu, będąca aktem prawa miejscowego, zgodnie z art. 40 ust. 2 ustawy o elektromobilności zawiera: granice obszaru strefy czystego transportu, sposób organizacji ruchu w strefie czystego transportu, dodatkowe sposoby podania do publicznej wiadomości treści uchwały o ustanowieniu strefy czystego transportu, wysokość oraz sposób poboru opłaty za wjazd do strefy czystego transportu (jeżeli rada skorzystała z kompetencji z art. 39 ust. 5), wysokość opłaty za wydanie nalepki i szczegółowy sposób wydawania nalepki.

Dodatkowo uchwała może także zawierać uregulowania dotyczące: ustanowienie dodatkowych wyłączeń podmiotowych i przedmiotowych od zakazu wjazdu do strefy, innych niż określonych w art. 39 ust. 2;dopuszczenie wjazdu do strefy, w godzinach 9-17 w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy, pojazdów innych niż określone w art. 39 ust. 1 i 2 oraz korzystających z wyłączeń na podstawie ust. 4, pod warunkiem uiszczenia opłaty.

Grzegorz Drozd

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Zdjęcie: www.pixabay.com

Czytaj dalej

Zaskarżenie uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania

W zakresie wotum zaufania udzielanego przez organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego ich organom wykonawczym, z całą pewnością największe emocje budzi jego nieudzielenie. Oczywiście wynika to z faktu, że brak udzielenia wotum zaufania w zależności od jednostki samorządu terytorialnego może prowadzić do negatywnych skutków wobec organu wykonawczego. 

I tak, w gminie, dwukrotne (rok po roku) nieudzielenie wotum zaufania daje możliwość radzie gminy podjęcie uchwały o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta, burmistrz, prezydenta miasta (art. 28aa ust. 10 ustawy o samorządzie gminnym). Z kolei w przypadku powiatu i województwa, nieudzielenie wotum zaufania w danym roku jest równoznaczne ze złożeniem wniosku od odwołanie zarządu powiatu lub województwa (art. 30a ust. 10 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 34a ust. 10 ustawy o samorządzie województwa).

Z tych też względów szczególnie istotne staje się ewentualna możliwość weryfikacji zajętego przez organy stanowiące stanowiska w sprawie wotum zaufania. W tym aspekcie jeszcze do niedawna wydawało się, że kwestia legitymacji do zaskarżenia uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania była jasna i oczywista. Wynikało to chociażby z dotychczasowego dorobku orzecznictwa sądów administracyjnych w rozpatrywanych w ostatnich latach sprawach.

Tymczasem w bieżącym roku Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrując skargę starosty na uchwałę rady powiatu w sprawie nieudzielenia zarządowi powiatu wotum zaufania oraz skargę wójta na uchwałę rady gminy w sprawie nieudzielenia mu wotum zaufania, zakwestionował dotychczasową linię orzeczniczą (postanowienia NSA z dnia 14 stycznia 2022 r., sygn. akt III OSK 7560/21 oraz III OSK 4896/21). 

Jak wskazał w zapadłych orzeczeniach, nieudzielenie wotum zaufania zarządowi powiatu czy też wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta nie jest wystarczającą przesłanką do przesądzenia o legitymacji skargowej w sprawie uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania, ponieważ do stwierdzenia istnienia tej legitymacji konieczne jest nie tylko istnienie, ale przede wszystkim naruszenie interesu prawnego strony skarżącej. Zdaniem NSA, sama uchwała o nieudzieleniu wotum zaufania nie prowadzi jeszcze do żadnych bezpośrednich skutków wobec członków zarządu czy też wójta, burmistrza, prezydenta miasta w zakresie jego obowiązków czy uprawnień. Uchwała nie przesądza o odwołaniu zarządu czy też utracie mandatu wójta, burmistrz, prezydenta miasta, bo stanowi jedynie podstawę do przeprowadzenia ewentualnego głosowania nad odwołaniem zarządu, bądź też do ewentualnego podjęcia uchwały w sprawie referendum o odwołanie wójta, burmistrza, prezydenta miasta. 

Powyższe orzeczenia zaczynają już mieć wpływ na obecnie zapadające rozstrzygnięcia spraw dotyczących nieudzielenia wotum zaufania. Można jednocześnie zauważyć, co też nie może dziwić, kształtujące się różne podejście do zajętego stanowiska przez NSA w orzeczeniach wojewódzkich sądów administracyjnych. 

Chociażby, WSA w Szczecinie rozpatrując sprawę nieudzieleni wotum zaufania wójtowi, nie podzielił stanowiska NSA i rozpatrzył merytorycznie sprawę (wyrok z dnia 24 lutego 2022 r., sygn. akt II SA/Sz 978/21). WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 24 kwietnia 2022 r., sygn. akt IV SA/Po 140/22, a więc już po zapadłych postanowieniach NSA, również rozpatrzył sprawę, a w treści wprost wskazał, że w jego ocenie nie sposób zakwestionować po stronie skarżącego istnienia interesu prawnego do wniesienia skargi. Z kolei WSA w Warszawie w wyroku z dnia 8 kwietnia 2022 r., podzielił stanowisko NSA i odrzucił skargę (sygn. akt II SA/Wa 3236/21).

Zatem nie ulega wątpliwości, że ten rok, jako że mamy obecnie czas rozpatrywania raportów o stanie jednostek samorządu terytorialnego (termin do przedłożenia minął 31 maja) i podejmowania decyzji przez organy stanowiące co do wotum zaufania, będzie ciekawy pod kątem kształtowania się linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Zapewne bowiem, jak w każdym roku, część organów wykonawczych nie uzyska wotum zaufania, a spór co do prawidłowości tego nieudzielenie zostanie przeniesiony na drogę sądową. Tymczasem koncepcja przedstawiona przez NSA wcale nie wydaje się być pozbawiona sensu, bo czy faktycznie samo nieudzielenie wotum zaufania prowadzi do odwołania organu wykonawczego w sposób nadzwyczajny, swoisty w kontekście już istniejących rozwiązań prawnych?

Grzegorz Drozd

Zastrzeżenie: 

Zagadnienie zostało przedstawione w oparciu o stan prawny obowiązujący w dacie powstania artykułu. Trzeba mieć na względzie, że stan prawny oraz poglądy judykatury mogą ulec zmianie.

Zdjęcie: www.pixabay.com

Czytaj dalej